loader

Дзіўныя факты аб верталётах 21.03.2019

Верталёт – унікальны лятальны апарат, які намнога больш функцыянальны, чым самалёт. Ён здольны вырашаць разнапланавыя задачы і выкарыстоўваецца ў непадобных адна на адну сітуацыях. У гэтым артыкуле мы прывядзем цікавыя факты аб гэтым дзіўным паветраным судне, якіх вы, напэўна, не ведалі.

Першаадкрывальнікі

Стварэнне верталётаў звычайна звязваюць з Леанарда да Вінчы, а затым з Ігарам Сікорскім і Мілем. Але мала хто чуў імя Поля Карню. А менавіта гэты смелы француз першым падняўся на паветраным судне ў паветра. Поль быў механікам веласіпедаў, і яго верталёт чымсьці нагадваў менавіта веласіпед. Тым не менш, ён сам яго сканструяваў, імкліва адарваўся ад зямлі на 50 сантыметраў і правісеў у паветры доўгіх 30 секунд, круцячы педалі самаробнага верталёта. На гэтым, зрэшты, яго вопыт і скончыўся, вынаходнік палічыў удасканаленне падобнай машыны немэтазгодным.

Яшчэ адным невядомым «верталётчыкам» з’яўляўся вынаходнік Томас Эдысан. Ён стварыў мноства карысных рэчаў і ўзяўся за «вінтакрылую машыну». Паводле задумкі канструктара паветранае судна павінна было лётаць на пораху. Аднак падчас эксперыментаў здарылася столькі незапланаваных выбухаў, што частка фабрыкі Эдысана была разбурана. Ледзь не загінуўшы, ён вырашыў спыніць вопыты.

Верталётабудаванне ў Расіі

Верталёты, як вядома, у выніку з’явіліся ўсе ж такі ў Расіі. Імёны Сікорскага, Юр’ева, Міля знаёмыя ўсім. Але ў нашы дні многія чамусьці лічаць лідэрам верталётабудавання Злучаныя Штаты. І дарэмна! Больш за ўсё гэтых паветраных суднаў па-ранейшаму вырабляецца ў Расійскай Федэрацыі і экспартуецца ў многія краіны свету, у прыватнасці ў тыя самыя ЗША.

Дарэчы сказаць, першы верталёт-амфібія таксама быў створаны ў СССР. Паветранае судна мела паплаўковае шасі і магло садзіцца на ваду. Было распрацавана некалькі мадэляў. Аднак чарцяжы і канструкцыі гэтага верталёта былі згубленыя, і аднавіць іх не здолелі.

Чым праславіліся Эміраты

А вось самая высокая ў свеце верталётная пляцоўка знаходзіцца ў Арабскіх Эміратах. Яна размешчана на даху будынка вышынёй трыста метраў. Што дзіўна, смелы праект быў створаны юнай дзяўчынай-архітэктарам. Цяпер верталёты кружацца над Персідскім залівам і садзяцца прама на паверхню хмарачоса. Шматлікія турысты спецыяльна прыязджаюць у гэтае месца, каб адправіцца на паветраную экскурсію.

Хутчэй, вышэй, мацней

Зараз пагаворым аб верталётных рэкордах. Усе яны належаць расійскім машынам, чым па праве можна ганарыцца.

Рэкорд хуткасці ў ХХ стагоддзі быў усталяваны на легендарным Мі-2 у 1963 годзе. Ён склаў 254 км/гадз, што і па сучасных мерках вельмі нядрэнна. Лётчыцы-экстрэмалкі пераўзышлі гэта дасягненне праз два гады, заткнуўшы прадстаўнікоў моцнага полу за пояс і развіўшы хуткасць 269 км/гадз.

Памер мае значэнне? Для распрацоўшчыкаў верталётаў – так! Самая буйная мадэль Мі-12, якая шчасна стартавала ў 1968 годзе, важыла 70 тон! Верталёт мог развіваць хуткасць 260 км/гадз і лётаць на адлегласць да 1000 км. Яго стваралі для таго, каб перавозіць часткі балістычных ракет і іншых вялікіх грузаў. У выніку «цяжкаатлет» падняў у неба 44,2 тоны на вышыню 2,2 кіламетра. Уразлівыя амерыканцы нават ўзнагародзілі за гэта дасягненне ВКБ Міля. Сёння гігант знаходзіцца ў авіяцыйным музеі ў Моніна, а неабходнасць яго выкарыстання адпала.

Рэкорд Мі-12 пабіў іншы Мі, на гэты раз 26-й. У 1982 годзе ён падняў груз вагай у 56 тон на два кіламетры. А аднойчы яму давялося вырабляць выратавальную аперацыю катэра. Марское судна вагай у 18 тон села на мель. Бясстрашны Мі-26Е шчасна падчапіў карабель на знешнюю падвеску і па паветры перанёс на глыбаководдзе.

У свеце жывёл

У 1982 годзе пасля англа-аргентынскага ваеннага канфлікту ўзнікла легенда пра пінгвінаў Фальклендскіх астравоў. Па ўсім свеце разнесліся чуткі пра тое, што паўночныя птушкі гінуць з-за верталётаў. Як жа шкодзілі ім лятальныя машыны? Казалі пра тое, што пінгвіны задзіраюць галовы, калі чуюць роў матора, падаюць на спіну і не могуць устаць.

Інфармацыя распаўсюджвалася і абрастала новымі падрабязнасцямі. У выніку прыдумалі нават тое, што ў свеце з’явілася новая прафесія – «пераварачвальнік пінгвінаў»: згодна з байкай, такія «спецыялісты» накіроўваліся на астравы, каб падымаць няшчасных птушак на ногі. У Брытаніі настолькі занепакоіліся «праблемай пінгвінаў», што рэальна адправілі біёлагаў даследаваць факты падзення птушак і пры неабходнасці ратаваць іх. Але, на шчасце, экспедыцыя не знайшла ніводнага зрынутага шумам верталётаў пінгвіна.

А вось рэальны выпадак выратавання жывёлы верталётам адбыўся ў 2014 годзе ў Арктыцы. Маленькае белае медзведзяня было заўважана з борта Мі-8. Ваенныя падабралі знясіленага малыша, які паміраў ад голаду, відавочна, страчаны сваёй маці. Яго даставілі ў запаведнік і назвалі Умкай, – ён паспяхова жыве там і цяпер.

Мікра-верталёты

У любога чалавека слова «верталёт» выклікае асацыяцыі з буйной шумнай машынай. Але свеце ёсць і мікра-мадэлі, пра існаванне якіх большасць людзей нават не падазрае. Яно і зразумела: іх выкарыстоўваюць у ваеннай выведцы.

Гэтыя «малышы» менш за цацачны верталёт. Нарвежская мадэль Prox Dynamics важыць усяго 15 грамаў, а яго памер – 10 х 2.5 сантыметра. Аднак малыш-беспілотнік здольны паляцець на адлегласць у адзін кіламетр і падарожнічаць на працягу паўгадзіны, развіваючы хуткасць 30 км/гадз, весці пры гэтым пошукавыя работы, ажыццяўляць здыманне мясцовасці і збіраць такім чынам даныя пра саперніка. Такія разведчыкі паспяхова прайшлі праверку ў Афганістане і цяпер масава закупляюцца ўзброенымі сіламі розных краін.

Калі ж казаць пра самы маленькі кіраваны верталёт, то ў кнігу рэкордаў Гінеса трапіў «японец» GEN H-4. Ён важыць усяго 70 кілаграм, гэта значыць столькі ж, колькі і лётчык. Аднак ён гатовы падняць і вывезці да 300 кілаграмаў грузу. Пры гэтым, дзякуючы двум чатырохметровым вінтам, ён развівае прыстойную хуткасць – 100 км/гадз і можа знаходзіцца ў паветры да 60 хвілін. На думку прафесіяналаў, ён на здзіўленне просты ў кіраванні, і таму пры невялікім ўдасканаленні «малыш» рызыкуе ўвайсці ў паўсюдную грамадзянскую эксплуатацыю!

Аўтар: Мікалай Данілаў

cofradmin

0
Купить самолет

Copyright - vertolet.eu